دستورالعمل دادرسی مالیاتی

دادرسی مالیاتی یکی از مراحل مهم در نظام مالیاتی کشور است که به منظور رسیدگی به اختلافات بین مؤدیان و سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود. طبق دستورالعمل دادرسی مالیاتی، هر مؤدی حق دارد در صورت اعتراض به میزان مالیات تعیین‌شده، موضوع را از طریق مراجع قانونی پیگیری کند.

در این مقاله از لیمـو | لیموتکس به صورت جامع به موارد زیر پرداخته‌ایم:

• مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیات و نحوه ثبت اعتراض در سامانه مودیان

• وظایف و اختیارات هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی بدوی و تجدیدنظر

• مهلت قانونی اعتراض و مدارک لازم برای دادرسی

• نکات مربوط به اجرای آرای قطعی مالیاتی و حقوق مؤدیان

• نحوه پیگیری آنلاین پرونده دادرسی در سامانه سازمان امور مالیاتی

آشنایی با این دستورالعمل به حسابداران، شرکت‌ها و صاحبان مشاغل کمک می‌کند تا از حقوق قانونی خود در برابر مالیات‌های غیرواقعی دفاع کنند و فرآیند دادرسی را به‌درستی طی نمایند.

تهیه : ابراهیم قنبری

Instagram : Ebrahimghnbari 

🧾 فهرست مطالب

1. فصل اول: اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
   1.1 شرایط و نحوه اعتراض
   1.2 ابلاغ قانونی و ارسال پرونده
   1.3 بررسی اولیه اعتراض توسط اداره مالیاتی
   1.4 فرم اعتراض و مشخصات آن
   1.5 مدارک مورد نیاز و نحوه تحویل

2. فصل دوم: وکیل و سایر اشخاص در مقام مودی
   2.1 شرایط پذیرش وکالت
   2.2 مدارک هویتی و حقوقی
   2.3 محدودیت‌های قانونی

3. فصل سوم: برگ دعوت هیأت و نحوه رسیدگی
   3.1 تنظیم و ابلاغ برگ دعوت
   3.2 تعیین وقت جلسه و دعوت اعضا
   3.3 تعویق جلسه و دلایل موجه
   3.4 ارسال پرونده و رفع نقص
   3.5 امکان برگزاری جلسات خارج از وقت اداری

4. فصل چهارم: صدور قرار رسیدگی و اجرای آن
   4.1 صدور قرار رسیدگی توسط هیأت
   4.2 تعیین مهلت، تمدید و اجرای گزارش
   4.3 صدور قرار تأمین مالیاتی

5. فصل پنجم: رأی هیأت حل اختلاف
   5.1 ویژگی‌های رأی
   5.2 ساختار و اطلاعات رأی
   5.3 شرایط صدور و اصلاح رأی
   5.4 مهلت ابلاغ رأی

6. فصل ششم: مقررات تکمیلی هیأت
   6.1 موارد خاص در ابلاغ و تشکیل هیأت
   6.2 شرایط قانونی در تشکیل جلسه
   6.3 وحدت رسیدگی در پرونده‌های متعدد
   6.4 مرجع تصویب و اجرا

7. سامانه صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی لیمو

فصل اول: اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی

ماده ۱: شرایط و نحوه اعتراض مودی
مودی پس از دریافت برگ تشخیص مالیاتی، در صورت اعتراض، موظف است ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ، اعتراض کتبی خود را به اداره امور مالیاتی یا دبیرخانه هیأت‌های حل اختلاف ارائه نماید. اعتراض باید با ذکر دلایل و مستندات قانونی و با امضای مودی یا نماینده قانونی وی باشد.

ماده ۲: ابلاغ قانونی و ارسال پرونده به هیأت
چنانچه برگ تشخیص به صورت ابلاغ قانونی و بدون حضور مودی صورت گرفته باشد (مثلاً به دلیل عدم مراجعه یا عدم حضور در نشانی ثبت‌شده)، اداره امور مالیاتی موظف است ظرف یک هفته پرونده را برای رسیدگی به هیأت حل اختلاف ارسال نماید.

ماده ۳: بررسی اعتراض توسط اداره امور مالیاتی
در صورتی که اعتراض مودی ظرف مدت مقرر ثبت شود، اداره امور مالیاتی موظف است حداکثر طی یک هفته با بررسی اسناد و مدارک، نتیجه را به صورت رسمی اعلام و اقدامات لازم را مطابق یکی از سه حالت زیر انجام دهد:

• قبول اعتراض و تعدیل برگ تشخیص

• عدم پذیرش اعتراض و صدور برگ قطعی

• ارجاع پرونده به هیأت حل اختلاف در صورت عدم توافق

مشخصات فرم اعتراض
فرم اعتراض باید شامل اطلاعات کامل شناسایی مودی (اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی)، مشخصات منبع مالیاتی، عملکرد مالی، شماره و تاریخ برگ تشخیص، شرح اعتراض، اسناد ضمیمه و امضا باشد.

نحوه تحویل اعتراض
اعتراض می‌تواند حضوری، از طریق پست سفارشی یا از سوی نماینده قانونی ارائه شود. در همه موارد رسید تحویل صادر خواهد شد و تاریخ ثبت اعتراض مبنای پذیرش آن خواهد بود.

مدارک مورد نیاز
اصل یا کپی برابر اصل مدارک ضمیمه اعتراض باید قابل استناد باشد. در صورتی که مدارک از خارج کشور ارسال شده باشند، تایید سفارت ایران الزامی است. مدارک غیر فارسی باید دارای ترجمه رسمی باشد.

فصل دوم: وکیل و سایر اشخاص در مقام مودی

نمایندگی قانونی و وکالت
مودی می‌تواند امور مالیاتی خود را به وکیل رسمی محول نماید. سند وکالت باید رسمی بوده و حدود اختیارات به‌طور دقیق مشخص شده باشد. در صورتی که نماینده قانونی معرفی شده باشد، مدارک اثبات سمت نیز الزامی است.

حق تمبر و مدارک لازم
در مورد وکالتنامه‌ها، وکلای مالیاتی موظف به پرداخت حق تمبر طبق مقررات می‌باشند. در صورت عدم پرداخت، برگ تشخیص مستقل برای این موضوع صادر خواهد شد.

محدودیت‌ها
کارکنان وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان امور مالیاتی و هیأت‌های حل اختلاف، در زمان اشتغال یا خدمت، اجازه ارائه خدمات وکالتی، مشاوره‌ای یا نمایندگی در امور مالیاتی ندارند.

فصل سوم: برگ دعوت هیأت و نحوه رسیدگی

تنظیم برگ دعوت جلسه
پس از ثبت اعتراض، دبیرخانه هیأت باید در سه نسخه برگ دعوت صادر کند. نسخه اول برای مودی، نسخه دوم برای واحد مالیاتی، و نسخه سوم برای بایگانی است.

تعیین وقت رسیدگی
زمان جلسه باید با حداقل فاصله قانونی (یک روز) از تاریخ ابلاغ تعیین شود و زمان و مکان دقیق آن به اطلاع مودی و اداره امور مالیاتی برسد.

دعوت از اعضای هیأت
دبیرخانه موظف است اعضای هیأت را حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه دعوت کند. درخواست مودی برای رسیدگی خارج از نوبت در صورت تایید رئیس امور مالیاتی، قابل قبول است.

تعویق جلسه به دلایل موجه
در صورت وجود عذر موجه از سوی مودی یا اداره مالیاتی، تنها یک‌بار امکان تعویق جلسه وجود دارد.

ارسال پرونده به موقع
اداره مالیاتی موظف است ظرف حداکثر ۳۲ ساعت از دریافت اعتراض، پرونده را به هیأت ارسال نماید.

رفع نقص در پرونده
در صورت مشاهده نقص قبل از جلسه، دبیرخانه موظف است پرونده را به اداره امور مالیاتی جهت رفع نقص ارجاع دهد.

جلسات خارج از وقت اداری
در موارد خاص و با تایید مقام مافوق، جلسات می‌توانند در خارج از ساعت اداری برگزار شوند.

فصل چهارم: صدور قرار رسیدگی و اجرای آن

قرار رسیدگی
هیأت حل اختلاف در صورت نیاز به بررسی بیشتر یا ارجاع به کارشناس، می‌تواند قرار رسیدگی صادر کند. مجریان قرار باید گزارش کامل ارائه دهند. مهلت اجرا معمولاً یک ماه است، ولی در صورت نیاز قابل تمدید است.

قرار تأمین مالیاتی
در شرایطی که احتمال فرار مالیاتی وجود دارد، یا مودی همکاری نمی‌کند، هیأت می‌تواند با پیشنهاد اداره مالیاتی، قرار تأمین مالیاتی صادر کند. این قرار تا زمان رسیدگی نهایی معتبر است و نباید مانع رسیدگی شود.

فصل پنجم: رأی هیأت حل اختلاف

ویژگی‌های رأی هیأت
رأی هیأت باید موجه، مستند و مستدل بوده و بر اساس قوانین مالیاتی صادر گردد. رأی نباید کلی یا بدون ارزیابی باشد.

محتوای الزامی رأی
رأی باید شامل موارد زیر باشد:

• شماره، تاریخ و شماره پرونده

• مشخصات کامل مودی

• مشخصات مالیاتی مورد اعتراض

• عملکرد مالی و خلاصه اظهارات طرفین

• دلایل و مستندات قانونی

• مبلغ رأی (عدد و حروف)

• امضای اعضا و نظر اقلیت (در صورت وجود)

اصلاح رأی در صورت خطا
در صورتی که اشتباه محاسباتی یا قانونی رخ داده باشد، هیأت موظف به اصلاح رأی است، به شرط آنکه برگ اجرایی صادر نشده باشد.

ابلاغ رأی
رأی صادرشده باید حداکثر ظرف چهار ساعت به اداره مالیاتی ابلاغ شود.

فصل ششم: مقررات تکمیلی هیأت

تفکیک برگ‌های تشخیص مشترک
در مواردی که برگ تشخیص به نام چند نفر صادر شده، برای هر مودی به‌صورت مجزا برگ صادر و ابلاغ می‌شود.

شرایط قانونی تشکیل جلسه
جلسات هیأت تنها با حضور حداقل سه عضو رسمی رسمیت دارد. غیبت اعضا باید مستندسازی شده و وقت جدید تعیین گردد.

اتحاد رسیدگی به پرونده‌های مشابه
در صورتی که پرونده‌های مرتبط مربوط به یک مودی در دو هیأت مطرح باشند، در صورت درخواست، می‌توان آن‌ها را به‌صورت متمرکز در یک هیأت رسیدگی کرد.

صلاحیت رسیدگی به اعتراضات اجرایی
هیأت‌ها می‌توانند به اعتراضاتی که در مرحله اجرا طرح شده‌اند نیز رسیدگی کنند، به‌شرط آنکه در محدوده اختیارات آن‌ها باشد.

مرجع تصویب و ابلاغ
این دستورالعمل به تصویب رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور رسیده و برای تمامی واحدهای اجرایی و مودیان لازم‌الاجراست.

جمع بندی

ممنون که تا پایان این مقاله همراه سامانه صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی لیمو بودید.

ویژگی های سامانه صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی لیمو